اثرات کوتاه مدت ریزگردها بر علائم حیاتی و برخی از فاکتورهای خونی و سرمی گاوهای نژاد هلشتاین در استان ایلام

ریزگردها که بسیاری از استان های ایران را گرفتار خود ساخته­اند، آثار مخربی بر شرایط فیزیولوژیک انسان، گیاهان و دام­های این مناطق نیز داشته اند. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر کوتاه­مدت ریزگردها بر علائم حیاتی و بعضی از فاکتورهای خونی و سرمی گاوهای نژاد هلشتاین در استان ایلام می­باشد. در این مطالعه تعداد 80 رأس گاو ماده بالغ و سالم انتخاب شد. دو روز قبل از ورود ریزگردها علاوه بر ثبت علائم حیاتی، یک نمونه خون از هر دام اخذ شد (قبل از مواجهه). سپس در چهار نوبت مجزا (هر سه روز یک­بار)  ابتدا دمای بدن، تعداد ضربان قلب و تنفس آنها ثبت شد و در هر نوبت  به میزان 5 میلی­لیتر از ورید وداج آنها خون­گیری به­عمل آمد. ریزگردها سبب افزایش معنی­دار تعداد ضربان قلب و تنفس گاوها و همچنین میزان گلبول­های قرمز (rbc)، درصد هماتوکریت (pcv )، تعداد کل گلبول­های سفید (total wbc)،  لنفوسیت (lym) و ائوزینوفیل­های (eos)آن­ها نسبت به قبل از مواجهه شد (05/0p<). همچنین برخی از فاکتورهای سرمی از قبیل کلسترول (chol)، تری گلیسرید (tg)، اسید چرب با چگالی پایین (ldl)، اسید چرب با چگالی بالا (hdl)، پروتئین تام (tp) و پروتیئن واکنشیc (crp) نسبت به قبل از مواجهه افزایش داشته که این افزایش فقط در مورد tg، tp و crp معنی­دار بود (05/0p<). نتایج مطالعه نشان داد که ریزگردها در کوتاه­مدت سبب تغییرات در علائم حیاتی نظیر افزایش تنفس تعداد، ضربان قلب و تغییر در تعداد گلبول های سفید خون گاوهای هلشتاین می­شوند.